Âm nhạc: Richard Wagner
Libretto: Richard Wagner
Công diễn lần đầu: ở Bayreuth, Festspielhaus vào ngày 26/07/1882. Hermann Levi dàn dựng và chỉ huy.
Nhân vật: Loại giọng
Parsifal: Tenor
Kundry: Mezzo-soprano
Amfortas: Baritone
Gurnemanz: Bass
Klingsor: Baritone
Titurel: Bass
Tóm tắt nội dung
Màn 1: Tây Ban Nha thời Trung cổ. Trong khu rừng gần tòa lâu đài Monsalvat, Gurnemanz, hiệp sĩ Thánh Chiến, thức giấc cùng lúc với 2 người khác. Hai người hiệp sĩ xuất hiện chuẩn bị nước tắm sáng cho người thủ lĩnh Amfortas đang bị thương nặng. Kundry, người phụ nữ trẻ mãi không già, tìm kiếm cho Amfortas một loại nhựa cây để chữa vết thương. Vị thủ lĩnh (Amfortas) và đoàn tùy tùng đến, chấp nhận món quà và tiến đến hồ nước gần đó. Trong khi Gurnemanz than vãn về vết thương của người thủ lĩnh, những người khác hỏi chàng về phù thủy Klingsor, người từng muốn gia nhập vào hội những hiệp sĩ của họ. Bị từ chối vì những tham vọng của hắn, hắn cố gắng để được chấp nhận bằng cách tự thiến nhưng vẫn bị gạt bỏ. Giờ thì Klingsor trở thành kẻ thù, đánh lừa Amfortas bằng một cô gái xinh đẹp: trong khi ông nằm trong vòng tay của nàng, Klingsor giật lấy cây giáo thánh (đã từng đâm vào người Chúa) và đâm vào ông. Vết thương chỉ có thể chữa được bằng một sức trẻ trong sáng của một người có tấm lòng trắc ẩn. Thình lình, một con thiên nga rơi xuống đất, trên thân cắm một mũi tên. Các hiệp sĩ đem nó đến trước một chàng trai trẻ, Parsifal, trong khi Gurnemanz trách mắng chàng về việc bắn con thiên nga. Chàng giả vờ vứt cung và tên xuống đất. Kundry kể lại chuyện cha chàng, Gamuret, chết trong chiến trận; còn mẹ chàng, Herzeleide, sinh chàng ở trong rừng, nhưng giờ thì đã chết. Khi các hiệp sĩ đưa Amfortas về, Gurnemanz dẫn Parsifal đến lâu đài, ngạc nhiên khi biết chàng có thể ứng với lời tiên tri.
Trong lâu đài của các hiệp sĩ Thánh Chiến, Amfortas và các hiệp sĩ chuẩn bị buổi tưởng nhớ về Bữa ăn cuối cùng. Tiếng nói của cha vị thủ lãnh, Titurel, vang lên tiết lộ về cái chén thánh, nhưng Amfortas cảm thấy lưỡng lự, nỗi đau đớn của ông đang trỗi dậy trong hình ảnh máu của Chúa. Titurel yêu cầu các hiệp sĩ tìm cái chén ấy, khiến họ trở nên hăng hái. Khi bánh mì và rượu được bày ra, một đội hợp xướng vô hình cất tiếng hát từ bên trên xuống. Parsifal không hiểu gì hết, nhưng chàng thấy đau đớn mỗi khi Amfortas rên rỉ vì vết thương. Gurnemanz tức giận đuổi chàng trai trẻ không hiểu biết ra khỏi đó.
Màn 2: Klingsor cho gọi người nô lệ của hắn là Kundry đến để dụ dỗ Parsifal. Sau khi chiếm cây giáo của Amfortas, giờ đây hắn muốn chiếm luôn chén thánh bằng cách giết Parsifal, vì biết rằng cái chén đó có thể chữa lành mọi vết thương. Kundry không muốn làm chuyện đó, phản đối nhưng vô hiệu.
Trong khu vườn ma thuật của Klingsor, những nàng tiên hoa muốn ve vãn Parsifal thì Kundry đến trong hình dạng một nàng tiên chim (siren), tán tỉnh chàng bằng những hình ảnh dịu dàng về thời thơ ấu và mẹ của chàng. Khi nàng yêu cầu được hôn chàng, Parsifal mới chợt bừng tỉnh, hiểu được bí mật của vết thương Amfortas và nhiệm vụ của mình. Kundry quay sang cầu mong lòng thương hại của chàng trai trẻ về công việc mệt nhọc của nàng là phải cười trước Chúa trên cọc thánh giá, nhưng vẫn bị từ chối. Nguyền rủa Parsifal sẽ phải chịu cảnh đi thơ thẩn trong vô vọng khi tìm đến Monsalvat, nàng kêu gọi Klingsor, người ném cây giáo đi. Chàng trai trẻ Parsifal bắt được, làm dấu thánh giá, nguyên nhân tòa lâu đài biến mất.
Màn 3: Gurnemanz, lúc này là nhà ẩn dật, tìm thấy người đàn bà hối lỗi Kundry kiệt sức nằm trong bụi cây. Trong khi làm cho nàng tỉnh lại, một hiệp sĩ có vũ trang tiến đến. Gurnemanz nhận ra đó là Parsifal và cây giáo. Chàng kể lại chuyện mình nhiều năm cố tìm đường trở về với Amfortas và Hội hiệp sĩ Thánh Chiến. Gurnemanz bỏ hết vũ khí của Parsifal ra, Kundry rửa chân cho chàng và lau khô nó bằng tóc của mình. Đổi lại, chàng rửa tội cho nàng, rồi thốt lên trước vẻ đẹp của những cánh đồng vào xuân. Tiếng chuông vọng lại từ xa báo hiệu đám tang của Titurel. Họ tiến về phía tòa lâu đài. Cái bàn của Hội đã không còn trong tòa lâu đài. Không lâu nữa bí mật chén thánh sẽ sáng tỏ, Amfortas bèn an tâm yêu cầu các hiệp sĩ giết chết ông để thoát khỏi sự đau đớn do vết thương hành hạ, nhưng Parsifal ngăn lại và dùng cây giáo chạm vào người ông, vết thương lập tức khỏi hẳn. Nâng cái chén thánh, Parsifal nhận những lời chúc tụng của các hiệp sĩ bầu chàng làm người lãnh đạo mới. Kundry, cuối cùng hóa giải lời nguyền trên Parsifal, rồi chết.
Van Toàn (nhaccodien.info) dịch
Bình luận Facebook